ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ମହୋତ୍ସବ: ସଂସ୍କୃତି ଓ ଭକ୍ତିର ଭବ୍ୟ ଉତ୍ସବ | Durga Puja | Hello Odia
Blog post description.
FESTIVALODIA BLOG
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ମହୋତ୍ସବ: ସଂସ୍କୃତି ଓ ଭକ୍ତିର ଭବ୍ୟ ଉତ୍ସବ
ସମଗ୍ର ଭାରତବର୍ଷରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ରଙ୍ଗୀନ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ରହିଛି। ଏହାର ମହିମା, ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ୱ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା ହେଉଛି ଏପରି ଏକ ସମୟ ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନେ ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି।
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜାର ମହତ୍ତ୍ୱ
ଓଡ଼ିଶାରେ ଲୋକମାନେ ଦୁର୍ଗାପୂଜାକୁ ଅତି ଭକ୍ତିର ସହ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି କାରଣ ଏହା ରାକ୍ଷସ ମହିଷାସୁର ଉପରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ବିଜୟକୁ ସ୍ମରଣ କରେ, ଯାହା ମନ୍ଦ ଉପରେ ଭଲର ବିଜୟର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଏହି ପର୍ବ ରେ ଲୋକମାନେ ଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ମାଗିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟ ଓ ଆନନ୍ଦର ବାତାବରଣରେ ଆନନ୍ଦିତ ହୁଅନ୍ତି ।
ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି, ସାଂସ୍କୃତିକ ଉପସ୍ଥାପନା ଏବଂ ଅଳଙ୍କାର ସଜ୍ଜାର ଅନନ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ଯାହା ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜାକୁ ଅନନ୍ୟ କରିଥାଏ । କଟକ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ ରାଉରକେଲା ଭଳି ସହରରେ ବଡ଼ ଧରଣର ଉତ୍ସବ ପାଳନ ହେଉଥିବାରୁ ସାରା ଦେଶରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସମାଗମ ହୋଇଥାଏ।
କେଉଁ ଉପାୟରେ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ପାଳନ କରେ ଓଡ଼ିଶା ?
୧. ମଣ୍ଡପ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ସଜ୍ଜା
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଉତ୍ସବର ସପ୍ତାହକ ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ। ବଡ଼ ବଡ଼ ମଣ୍ଡପ, ଯାହା ଅସ୍ଥାୟୀ ନିର୍ମାଣ, ସହର ଓ ସହରରେ ଲଗାଯାଇଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣ୍ଡପରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ସଜ୍ଜା ଥାଏ ଯାହା ପ୍ରାୟତଃ ସମସାମୟିକ ସଂସ୍କୃତି, ସାମାଜିକ ଆହ୍ୱାନ କିମ୍ବା ପୌରାଣିକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ । ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଅଳଙ୍କାର କରିବା ପାଇଁ କଟକର ମଣ୍ଡପଗୁଡ଼ିକ ଚଣ୍ଡୀ ମେଢ଼ ବା ରୂପା ଫିଲିଗ୍ରୀର ଜଟିଳ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା।
୨. ଦୁର୍ଗାପୂଜା ରୀତିନୀତି
ମହାଲୟା ଉତ୍ସବର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଶୁଭାରମ୍ଭ, ଯେତେବେଳେ ଅନୁଗାମୀମାନେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ପୃଥିବୀକୁ ଆସିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ କରନ୍ତି । ନବରାତ୍ରୀର ଷଷ୍ଠ ଦିନ ଷଷ୍ଠୀରୁ ଦଶମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୈନନ୍ଦିନ ରୀତିନୀତି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଆସିଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅର୍ଥ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିନ ହେଉଛି ସପ୍ତମୀ, ଅଷ୍ଟମୀ ଏବଂ ନବମୀ ।
ପ୍ରାଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଭଳି ରୀତିନୀତି, ଯେଉଁଥିରେ ମୂର୍ତ୍ତିରେ ଜୀବନ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଭାବରେ ମିଶିଥାଏ, ସପ୍ତମୀରେ ଦେବୀଙ୍କୁ ଜାଗ୍ରତ କରିଥାଏ । ମହିଷାସୁରରେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ପରାଜୟ ସ୍ମୃତିରେ ଅଷ୍ଟମୀରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ସନ୍ଧି ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ନବମୀରେ ଲୋକମାନେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା ଶେଷ କରି ଦେବତାଙ୍କୁ ଶେଷ ଅର୍ପଣ କରିଥାନ୍ତି।
୩. ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଓ ସାମାଜିକ ମିଳନ
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ସମୟରେ ଅନ୍ୟତମ ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ହେଉଛି ମଣ୍ଡପରେ ଆୟୋଜିତ ହେଉଥିବା ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ। ସନ୍ଧ୍ୟା ଉତ୍ସବରେ ପ୍ରାୟତଃ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ, ପାରମ୍ପରିକ ଓଡ଼ିଆ ସଙ୍ଗୀତ ଏବଂ ଯାତ୍ରା ବା ଲୋକନାଟକ ପରିବେଷଣ କରାଯାଏ । ସାଙ୍ଗସାଥୀ ଓ ପରିବାର ଲୋକଙ୍କ ସହ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ।
ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ କଟକ ଭଳି ସହରରେ ଆଲୋକ, ବିକ୍ରେତା ଓ ସାଜସଜ୍ଜା ରେ ଜୀବନ୍ତ ହୋଇ ରହିଛି, ଯାହା କାର୍ନିଭାଲର ଛାପ ଦେଉଛି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏକତା ଭାବନାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ ଯାହା ପରିବାର, ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏକାଠି ହେଲେ ଦୃଢ଼ ହୋଇଥାଏ ।
୫. ଦୁର୍ଗା ମୂର୍ତ୍ତି (ବିସର୍ଜନ) ଜଳମଗ୍ନ
ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ସମାରୋହ ସହିତ ଦଶମୀର ଶେଷ ଦିନରେ ନଦୀ ଓ ଅନ୍ୟ ାନ୍ୟ ଜଳାଶୟରେ ବୁଡ଼ି ରହିଥାଏ। ବିସର୍ଜନ ରୀତିନୀତି ଦେବୀଙ୍କ ତାଙ୍କ ଆକାଶୀୟ ଘରକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ । ଏକ ପରେଡରେ ଭକ୍ତମାନେ ଦେବୀଙ୍କୁ ବିଦାୟ ଦେବା ପାଇଁ ଗୀତ ଗାଇବା ଏବଂ ନୃତ୍ୟ କରିବା ସମୟରେ ମୂର୍ତ୍ତି ବହନ କରନ୍ତି ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷ ତାଙ୍କ ପୁନଃ ଆବିର୍ଭାବକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା: ପରମ୍ପରା ଓ ଆଧୁନିକତାର ମିଶ୍ରଣ
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଦୁର୍ଗାପୂଜା ଉତ୍ସବରେ ବିଭିନ୍ନ ସମସାମୟିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଯୋଡାଯାଇଛି, ଯଦିଓ ଏହାର ମୌଳିକତା ପରମ୍ପରାରେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ରହିଛି । ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା ରେ ପ୍ରାଚୀନ ଓ ନୂତନକୁ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ମଣ୍ଡପ, ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ଆଧୁନିକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଥିବା ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସହିତ ସୁରୁଖୁରୁରେ ମିଶ୍ରଣ କରାଯାଇଥାଏ ।
ହଜାର ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରୁଥିବା ସୁପରିକଳ୍ପିତ, ବଡ଼ ବଡ଼ ମଣ୍ଡପ ପାଇଁ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର କରିଥିବା ସହରଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ କଟକ। ଏଠାରେ ହେଲୋ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆମେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛୁ ଯେ ଏହି ପର୍ବ କିପରି ରାଜ୍ୟର ସମୃଦ୍ଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ସମ୍ମାନ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସମସାମୟିକ ରୁଚି ସହିତ ତାଳମେଳ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ ।
ଶେଷରେ, ଦୁର୍ଗାପୂଜାର ଶୁଭେଚ୍ଛା! ହେଲୋ ଓଡିଆ ପରିଚୟ!
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା କେବଳ ଏକ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୁହେଁ ବରଂ ସଂସ୍କୃତି, ଜୀବନ ଓ ସଦ୍ଭାବନାର ଉତ୍ସବ। ଓଡ଼ିଶାର ଗଳିକନ୍ଦି ସଙ୍ଗୀତ ଓ ଆଲୋକରେ ଜୀବନ୍ତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ଶତାଧିକ ଲୋକ ଭକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହା ଏକ ମୁହୂର୍ତ୍ତ। ଦୁର୍ଗାପୂଜା ହେଉଛି ଏପରି ଏକ ଉତ୍ସବ ଯାହା ଓଡ଼ିଶାର ଆତ୍ମାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ, ଆପଣ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ଖୋଜୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଆପଣ କେବଳ ରାଜ୍ୟର ରଙ୍ଗୀନ ସଂସ୍କୃତିକୁ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ମହୋତ୍ସବ: ସଂସ୍କୃତି ଓ ଭକ୍ତିର ଭବ୍ୟ ଉତ୍ସବ
ସମଗ୍ର ଭାରତବର୍ଷରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ରଙ୍ଗୀନ ଛୁଟି ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ରହିଛି। ଏହାର ମହିମା, ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ୱ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା ହେଉଛି ଏପରି ଏକ ସମୟ ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନେ ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି।
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜାର ମହତ୍ତ୍ୱ
ଓଡ଼ିଶାରେ ଲୋକମାନେ ଦୁର୍ଗାପୂଜାକୁ ଅତି ଭକ୍ତିର ସହ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି କାରଣ ଏହା ରାକ୍ଷସ ମହିଷାସୁର ଉପରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ବିଜୟକୁ ସ୍ମରଣ କରେ, ଯାହା ମନ୍ଦ ଉପରେ ଭଲର ବିଜୟର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଏହି ପର୍ବ ରେ ଲୋକମାନେ ଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ମାଗିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟ ଓ ଆନନ୍ଦର ବାତାବରଣରେ ଆନନ୍ଦିତ ହୁଅନ୍ତି ।
ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି, ସାଂସ୍କୃତିକ ଉପସ୍ଥାପନା ଏବଂ ଅଳଙ୍କାର ସଜ୍ଜାର ଅନନ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ଯାହା ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜାକୁ ଅନନ୍ୟ କରିଥାଏ । କଟକ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ ରାଉରକେଲା ଭଳି ସହରରେ ବଡ଼ ଧରଣର ଉତ୍ସବ ପାଳନ ହେଉଥିବାରୁ ସାରା ଦେଶରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସମାଗମ ହୋଇଥାଏ।
କେଉଁ ଉପାୟରେ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ପାଳନ କରେ ଓଡ଼ିଶା ?
୧. ମଣ୍ଡପ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ସଜ୍ଜା
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଉତ୍ସବର ସପ୍ତାହକ ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ। ବଡ଼ ବଡ଼ ମଣ୍ଡପ, ଯାହା ଅସ୍ଥାୟୀ ନିର୍ମାଣ, ସହର ଓ ସହରରେ ଲଗାଯାଇଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣ୍ଡପରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ସଜ୍ଜା ଥାଏ ଯାହା ପ୍ରାୟତଃ ସମସାମୟିକ ସଂସ୍କୃତି, ସାମାଜିକ ଆହ୍ୱାନ କିମ୍ବା ପୌରାଣିକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ । ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଅଳଙ୍କାର କରିବା ପାଇଁ କଟକର ମଣ୍ଡପଗୁଡ଼ିକ ଚଣ୍ଡୀ ମେଢ଼ ବା ରୂପା ଫିଲିଗ୍ରୀର ଜଟିଳ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା।
୨. ଦୁର୍ଗାପୂଜା ରୀତିନୀତି
ମହାଲୟା ଉତ୍ସବର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଶୁଭାରମ୍ଭ, ଯେତେବେଳେ ଅନୁଗାମୀମାନେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ପୃଥିବୀକୁ ଆସିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ କରନ୍ତି । ନବରାତ୍ରୀର ଷଷ୍ଠ ଦିନ ଷଷ୍ଠୀରୁ ଦଶମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୈନନ୍ଦିନ ରୀତିନୀତି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଆସିଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅର୍ଥ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିନ ହେଉଛି ସପ୍ତମୀ, ଅଷ୍ଟମୀ ଏବଂ ନବମୀ ।
ପ୍ରାଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଭଳି ରୀତିନୀତି, ଯେଉଁଥିରେ ମୂର୍ତ୍ତିରେ ଜୀବନ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଭାବରେ ମିଶିଥାଏ, ସପ୍ତମୀରେ ଦେବୀଙ୍କୁ ଜାଗ୍ରତ କରିଥାଏ । ମହିଷାସୁରରେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ପରାଜୟ ସ୍ମୃତିରେ ଅଷ୍ଟମୀରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ସନ୍ଧି ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ନବମୀରେ ଲୋକମାନେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା ଶେଷ କରି ଦେବତାଙ୍କୁ ଶେଷ ଅର୍ପଣ କରିଥାନ୍ତି।
୩. ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଓ ସାମାଜିକ ମିଳନ
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ସମୟରେ ଅନ୍ୟତମ ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ହେଉଛି ମଣ୍ଡପରେ ଆୟୋଜିତ ହେଉଥିବା ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ। ସନ୍ଧ୍ୟା ଉତ୍ସବରେ ପ୍ରାୟତଃ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ, ପାରମ୍ପରିକ ଓଡ଼ିଆ ସଙ୍ଗୀତ ଏବଂ ଯାତ୍ରା ବା ଲୋକନାଟକ ପରିବେଷଣ କରାଯାଏ । ସାଙ୍ଗସାଥୀ ଓ ପରିବାର ଲୋକଙ୍କ ସହ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ।
ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ କଟକ ଭଳି ସହରରେ ଆଲୋକ, ବିକ୍ରେତା ଓ ସାଜସଜ୍ଜା ରେ ଜୀବନ୍ତ ହୋଇ ରହିଛି, ଯାହା କାର୍ନିଭାଲର ଛାପ ଦେଉଛି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏକତା ଭାବନାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ ଯାହା ପରିବାର, ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏକାଠି ହେଲେ ଦୃଢ଼ ହୋଇଥାଏ ।
୫. ଦୁର୍ଗା ମୂର୍ତ୍ତି (ବିସର୍ଜନ) ଜଳମଗ୍ନ
ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ସମାରୋହ ସହିତ ଦଶମୀର ଶେଷ ଦିନରେ ନଦୀ ଓ ଅନ୍ୟ ାନ୍ୟ ଜଳାଶୟରେ ବୁଡ଼ି ରହିଥାଏ। ବିସର୍ଜନ ରୀତିନୀତି ଦେବୀଙ୍କ ତାଙ୍କ ଆକାଶୀୟ ଘରକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ । ଏକ ପରେଡରେ ଭକ୍ତମାନେ ଦେବୀଙ୍କୁ ବିଦାୟ ଦେବା ପାଇଁ ଗୀତ ଗାଇବା ଏବଂ ନୃତ୍ୟ କରିବା ସମୟରେ ମୂର୍ତ୍ତି ବହନ କରନ୍ତି ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷ ତାଙ୍କ ପୁନଃ ଆବିର୍ଭାବକୁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା: ପରମ୍ପରା ଓ ଆଧୁନିକତାର ମିଶ୍ରଣ
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଦୁର୍ଗାପୂଜା ଉତ୍ସବରେ ବିଭିନ୍ନ ସମସାମୟିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଯୋଡାଯାଇଛି, ଯଦିଓ ଏହାର ମୌଳିକତା ପରମ୍ପରାରେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ରହିଛି । ଓଡ଼ିଶାର ଦୁର୍ଗାପୂଜା ରେ ପ୍ରାଚୀନ ଓ ନୂତନକୁ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ମଣ୍ଡପ, ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ଆଧୁନିକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଥିବା ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସହିତ ସୁରୁଖୁରୁରେ ମିଶ୍ରଣ କରାଯାଇଥାଏ ।
ହଜାର ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରୁଥିବା ସୁପରିକଳ୍ପିତ, ବଡ଼ ବଡ଼ ମଣ୍ଡପ ପାଇଁ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର କରିଥିବା ସହରଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ କଟକ। ଏଠାରେ ହେଲୋ ଓଡ଼ିଶାରେ ଆମେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛୁ ଯେ ଏହି ପର୍ବ କିପରି ରାଜ୍ୟର ସମୃଦ୍ଧ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ସମ୍ମାନ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସମସାମୟିକ ରୁଚି ସହିତ ତାଳମେଳ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ ।
ଶେଷରେ, ଦୁର୍ଗାପୂଜାର ଶୁଭେଚ୍ଛା! ହେଲୋ ଓଡିଆ ପରିଚୟ!
ଓଡ଼ିଶାରେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା କେବଳ ଏକ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୁହେଁ ବରଂ ସଂସ୍କୃତି, ଜୀବନ ଓ ସଦ୍ଭାବନାର ଉତ୍ସବ। ଓଡ଼ିଶାର ଗଳିକନ୍ଦି ସଙ୍ଗୀତ ଓ ଆଲୋକରେ ଜୀବନ୍ତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ଶତାଧିକ ଲୋକ ଭକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହା ଏକ ମୁହୂର୍ତ୍ତ। ଦୁର୍ଗାପୂଜା ହେଉଛି ଏପରି ଏକ ଉତ୍ସବ ଯାହା ଓଡ଼ିଶାର ଆତ୍ମାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ, ଆପଣ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ଖୋଜୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଆପଣ କେବଳ ରାଜ୍ୟର ରଙ୍ଗୀନ ସଂସ୍କୃତିକୁ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ।
